Wonen is een basisrecht

De komende jaren zijn er in Fryslân nog zo'n 15.000 woningen nodig voor de zogenaamde autonome groei, de groei van de bestaande bevolking. We zien dat de bevolking van Fryslân over het algemeen steeds ouder wordt. Maar we zien ook dat met name onze jongeren de laatste jaren maar moeilijk een plekje konden vinden. Oplopende prijzen, grote druk op de woningmarkt en een fiscaal systeem dat eveneens een bijdrage leverde aan de krapte. In 2021 lanceerde de FNP daarom haar Aanvalsplan Wonen. Daarin geven we voorrang aan mensen met een sociaaleconomische binding aan het gebied, gaan de strijd aan met tweede woningbezitters en kijken we naar mogelijkheden om de prijs van nieuwbouw laag te houden. Jongeren in Fryslân verdienen een duwtje in de rug. Op dit moment werken onze afdelingen er hard aan om dit binnen de gemeenten voor elkaar te krijgen. Voor de FNP betekent het Aanvalsplan Wonen vooral dat we willen dat er betaalbare woningen gebouwd worden daar waar de gemeenschap dat vraagt.

Geen grootschalige woningbouw

Ook provinciaal is het Aanvalsplan leidend. Sommige partijen zouden in Fryslân wel 60.000 woningen willen bijbouwen, vooral in het zuidoosten van onze provincie. Die aantallen zijn genoemd in verband met het zogenaamde Deltaplan voor het Noorden. De FNP is tegen dat deltaplan. Het zal de unieke schaal van Fryslân met zijn 11 steden, regionale centra en met meer dan 400 dorpen sociaal en economisch totaal uit zijn verband trekken.

In samenwerking met de Friese gemeenten willen we tot een plan komen waarin alle plaatsen in Fryslân de mogelijkheid krijgen om naar aard, schaal en karakter bij te bouwen. Door op die wijze bij te bouwen zal de structuur behouden blijven en wordt de ruimte gegeven voor mensen om terug te komen naar de plek waar ze zich thuis voelen. Voor de ene plaats zullen er dan maximaal 5 woningen komen en voor een transitiegebied zoals het stationsgebied in Leeuwarden kunnen dat er ook veel meer worden. De gemeenten zijn aan zet. Zij weten wat er lokaal nodig is en staan dicht bij de bevolking. De FNP wil inbreiding voor uitbreiding. We zijn en blijven erg kritisch ten opzichte van woningbouw in het open veld. Dat geldt ook voor (dure) vakantiekolonies. Denk daarbij aan steden als Hindeloopen, Stavoren en Sloten met al hun tweede woningen. Wonen is een basisrecht.

Een leven lang in je eigen woonplaats

We zien dat mensen steeds langer thuis wonen. Ook het sociaal domein is intussen zo ingericht. Met de vergrijzing, die de komende jaren meer en meer doorzet, betekent het dat we ook anders moeten kijken naar de woningen die we gaan bouwen. Ook al gaat de provincie er in beginsel niet over welke woningen er worden gebouwd, zit zij wel aan tafel met de gemeenten en andere partijen als het over de woningvoorraad gaat. Er zal een aanjaagfonds moeten komen om een Fries hofjesconcept te ontwikkelen. Hiermee moet het mogelijk worden om zorg te concentreren en gebruik te maken van de kracht van de gemeenschap, zodat ook op het platteland mensen een leven lang in hun eigen omgeving kunnen blijven wonen. Een bijvangst is dat een dergelijke oplossing de doorstroom zal bevorderen, waarmee er plek komt voor onze jongeren en voor doorstromers. De meeste huizen staan er al.

Verder zijn goede zorg en toegang daartoe essentieel voor een leven lang in je eigen woonplaats. Dat vraagt ook dat de acute zorg als basisvoorziening in de regio overeind blijft. Dat is niet alleen vanwege de medische risico's en het ongemak van lange reistijden, maar ook omdat de zorg altijd beter en efficiënter uitpakt als die goed aansluit bij het eigen netwerk en de kracht van de gemeenschap.